Het korte antwoord? Altijd. Je kunt in principe waar en wanneer je maar wilt een gezamenlijke rekening openen – mits je natuurlijk iemand hebt om dit mee te doen. De meeste mensen doen dit zodra ze gaan samenwonen en de redenen daartoe lopen uiteen. Maar het is ook gewóón mogelijk om dit op een willekeurig ander moment te doen. We nemen hieronder het een en ander met je door.
Allereerst: wat is een gezamenlijke rekening precies?
Een gezamenlijke rekening is een bankrekening die door meerdere personen kan worden beheerd, doorgaans door twee personen. Het staat in de volksmond ook wel bekend als de en/of-rekening.
Ah, oké. En hoe werkt dat dan precies?
Exact hetzelfde als een normale betaal- of spaarrekening, ware het niet dat je nu niet langer de enige persoon bent met toegang tot je bankgegevens. Zowel jij als je – in de meeste gevallen – partner kunnen nu geld opnemen, bedragen storten en betalingen doen. En ook niet onbelangrijk: jullie hebben beiden recht op het geld dat op de rekening staat.
Daar moeten we overigens wel één maar aan koppelen. Het is namelijk niet zo dat het geld automatisch van de ander is. Daarover worden vooraf concrete afspraken gemaakt. Meestal, dan. Wanneer dit niet geval is, hebben beide partijen recht op in ieder geval een deel van het geld.
Is het handig om mijn eigen rekening ook gewoon te behouden?
Dat ligt helemaal aan je eigen wensen en voorkeuren. De meeste mensen vinden het inderdaad handig om de rekening die ze al hadden aan te houden. Ze gebruiken de en/of-rekening dan als de rekening waarmee gezamenlijke kosten worden betaald, zoals de hypotheek, de huur en de kosten voor gas, water en licht.
Je kunt er dan ook voor kiezen om de twee salarissen op de gezamenlijke rekening te laten storten – of juist niet. In dat tweede geval maak je bijvoorbeeld maandelijks (een deel van) je salaris over naar de en/of-rekening. Maak hiervoor wel duidelijke afspraken met de andere eigenaar van de rekening.
Het is bijvoorbeeld mogelijk om maandelijks hetzelfde bedrag te storten, maar het is ook een optie om dit naar ratio te doen. Dat laatste is wellicht handig wanneer de ene partner (veel) meer verdient dan de ander.
Een belangrijk voordeel van het behouden van een eigen rekening is overzicht. Het vereist echter wel goede afspraken met elkaar, vooral rondom de vraag wat nu van welke rekening wordt betaald.
In andere gevallen vinden mensen het juist handig om hun persoonlijke rekeningen helemaal weg te doen. En eigenlijk komt het voordeel hiervan op hetzelfde neer: dit wordt als overzichtelijke ervaren. Alle inkomsten en uitgaven staan op één rekening. Het is een keuze die vooral wordt gemaakt wanneer er sprake is van een financieel vertrouwen. De twee eigenaren hebben dan meestal het een en ander vastgelegd tijdens een huwelijk in gemeenschap van goederen, een geregistreerd partnerschap of een samenlevingsovereenkomst.
Heeft een en/of-rekening ook gevolgen voor mijn belastingaangifte?
Ja, dat heeft het. Je merkt daar het minst van wanneer jij en de andere eigenaar ook fiscale partners zijn. Dan mag je namelijk jullie vermogen vrij aan elkaar toerekenen.
Is dat niet het geval, maar bezitten jullie desondanks een gezamenlijke rekening? Hou er dan rekening mee dat je tijdens de aangifte voor de inkomstenbelasting je eigen deel van de en/of-rekening opgeeft als vermogen. Dat is dus het deel van het geld dat jij op de gezamenlijke rekening hebt gestort – of laten storten.
Wat zijn de voor- en nadelen van een gezamenlijke rekening?
Het grote voordeel van een gezamenlijke rekening is gemak en inzicht. Of je er nu ook nog een eigen rekening op nahoudt óf alles hebt ingeruild voor een en/of-rekening: je creëert overzicht in de financiële inkomsten en uitgaven.
Een nadeel? Dat is er eigenlijk niet echt. Natuurlijk kost een en/of-rekening geldt – en wanneer je eigen rekening gewoon houdt, komen die kosten bovenop het maandelijkse bedrag dat je de bank sowieso al bent verschuldigd. Maar het gaat op jaarbasis meestal om tientjeswerk: de kosten zijn dus enigszins te verwaarlozen.
Is het mogelijk om een gezamenlijke rekening te nemen zónder samen te wonen?
Nog even terugkomend op hoe we dit artikel begonnen: je kunt in wezen altijd een gezamenlijke rekening openen. Ook wanneer je niet samenwoont. We kennen voorbeelden van mensen die zo’n rekening openden toen ze beiden nog thuis woonden – of van mensen die samen een wereldreis maakten en een gezamenlijke rekening handig vonden. Dus ja: het is mogelijk, maar je moet wel met één ding rekenen houden…
…de belasting. Ervan uitgaande dat jullie in dat geval géén fiscale partners zijn, moet je jouw deel van het saldo op de rekening dus meenemen tijdens het opgeven van je inkomstenbelasting.
Tot slot: wees op de hoogte van wat er gaat gebeuren als de tweede eigenaar onverhoopt overlijdt. We snappen – dat is natuurlijk niet iets waar je over na wilt denken. Maar je kunt maar beter voorbereid zijn op zo’n situatie, al is het nog zo onwaarschijnlijk. Vraag er daarom naar waneer je de rekening afsluit.